Tulsi Leaves Benefits in Marathi | तुळशीच्या पानांचे गुणधर्म, फायदे आणि तोटे

तुळशीच्या पानांचे गुणधर्म, फायदे आणि तोटे | Tulsi Leaves Properties and Benefits and Side effects in Marathi  | Tulsi Leaves Nutritional Value in Marathi

(Tulsi Leaves Benefits in Marathi) तुळशीचे नाव ऐकताच आपल्या मनात पवित्र वनस्पती येते. तुळशीची वनस्पती अशी वनस्पती आहे, जी भारतातील जवळपास प्रत्येक घरात आढळते, अगदी लहान-मोठे व्यक्तीही ते आपल्या घरात लावतात. भारतात हे घरामध्ये स्थापित करणे शुभ मानले जाते. धार्मिक श्रद्धेव्यतिरिक्त, याची वैज्ञानिक कारणे देखील आहेत, तुळशी आरोग्याच्या दृष्टीकोनातून खूप फायदेशीर आहे. घराच्या अंगणात तुळशी असल्याने रोग घरात शिरू शकत नाहीत, असे म्हणतात. प्रत्येक हिंदू स्त्री सकाळी तुळशीची पूजा करते.तुळशीला अनेक युगांपासून एक औषध म्हणून देखील पाहिले जाते, त्याच्या पानांपासून फळांच्या देठांपर्यंत सर्व काही फायदा देतात.

भारतीय हिंदू लोक तुळशीला देवी मानतात आणि तिची विधीपूर्वक पूजा करतात. तुळशी विवाह हा एक अतिशय प्रसिद्ध सण आहे, जो दिवाळीनंतर देव उथनी एकादशी म्हणजेच ग्यारसमध्ये साजरा केला जातो. हिंदू देवाला प्रसादासोबत तुळशीचा प्रसाद नक्कीच देतात. तुळशीचा उपयोग अनेक औषधांमध्येही केला जातो. घरच्या घरी वापरून आपण अनेक आजारांपासून सहज सुटका मिळवू शकतो.

तुळशीच्या पानांचे गुणधर्म  | Tulsi Leaves Properties in Marathi

• तुळशीची लागवड केल्याने सर्वत्र सुगंध दरवळतो.
• यामुळे शरीरातील अंतर्गत समस्या दूर होतात.
• सर्दी आणि खोकला प्रतिबंधित करते.
• हवा शुद्ध करते.
• पचनाच्या समस्या दूर होतात.
• ताजेपणा देते.

तुळशीच्या पानांचा उपयोग  | Tulsi Leaves Use in marathi

• ते बारीक करून चेहऱ्यावर लावल्याने सर्व मुरुमे आणि डाग निघून जातात.
• तुळस मिसळून पाणी प्यायल्याने शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढते.
• हे खाल्ल्याने श्वासाची दुर्गंधी नाहीशी होते.
• तुळशीचे तेल अनेक वेदनांवर वापरले जाते.
• तुळशीपासून अनेक पेये तयार केली जातात.

आणखी माहिती वाचा : What is Spam in Marathi | स्पॅम म्हणजे काय? | Marathi Salla

तुळशीमध्ये आढळणारे पोषक घटक  | Tulsi Leaves Nutritional Value in Marathi

1 कप म्हणजे 42 ग्रॅम तुळशीच्या पानांमध्ये खालील पोषक घटक आढळतात:

तुळशीच्या पानांचे फायदे आणि लाभ मराठीमध्ये  | Tulsi leaf Benefits in Marathi

तुळशीचे अनेक प्रकारचे फायदे  आहेत जे खाली दाखवले आहेत.

तुळशीचे आरोग्यासाठी होणारे फायदे | Tulsi Leaves Benefits for Health

ताप कमी करण्यासाठी –

तुळशीमध्ये अँटीबॅक्टेरियल, अँटीफंगल आणि अँटीबायोटिक गुणधर्म आहेत, जे ताप कमी करण्यासाठी देखील फायदेशीर आहेत. ताप असो, संसर्ग असो किंवा मलेरिया, तुळशी हे कमी करण्यास सक्षम आहे. आयुर्वेदात मुख्यतः ताप असताना तुळशीचा उकोप पिण्याचा सल्ला दिला जातो. हे प्यायल्याने लवकर आराम मिळतो. हे विशेषतः मुलांसाठी चांगले आहे.

काढा बनवण्याची पद्धत –

अर्धा लिटर पाण्यात थोडी तुळशीची पाने आणि वेलची पूड घालून ते अर्धे होईपर्यंत उकळवा. त्यात दूध आणि साखरही घालू शकता. आता दर २-३ तासांनी रुग्णाला देत राहा.

मधुमेहावर मात करण्यासाठी –

तुळशी शरीरात इन्सुलिन तयार करणारे आणि टिकवून ठेवणारे घटक काढून टाकते. तुळशीमुळे रक्तातील साखर कमी होते, ज्यामुळे मधुमेह नियंत्रणात राहतो.

तणाव दूर करण्यासाठी –

एका संशोधनानुसार, तुळशी शरीरातील तणाव वाढवणारे हार्मोन्स काढून टाकते. त्याला अँटी स्ट्रेस एजंट असेही म्हणतात. तुळशी आपल्या सर्व पेशींना सामान्यपणे कार्य करण्यास आणि रक्ताभिसरण चांगल्या प्रकारे करण्यास मदत करते. जास्त ताणतणाव झाल्यास डॉक्टरही तुळस खाण्याचा सल्ला देतात. जास्त ताणतणाव असल्यास 10-12 तुळशीची पाने दिवसातून दोनदा चघळल्याने तणाव बर्‍याच प्रमाणात कमी होतो.

स्टोनची  समस्या दूर करण्यासाठी –

किडनी स्टोनच्या बाबतीत तुळशीच्या सेवनाने त्या समस्येपासून आराम मिळू शकतो. किडनी स्टोन हे मुख्यतः रक्तातील युरिक ऍसिड वाढल्यामुळे होतात. तुळशी युरिक ऍसिड कमी करण्यास सक्षम आहे. तुळशीमध्ये असलेले तेल या स्टोनचा नाश करते आणि तुळस ही एक प्रकारची वेदनाशामक आहे, त्यामुळे किडनी स्टोनमुळे होणाऱ्या वेदनांपासूनही आराम मिळतो.

कसे वापरावे – तुळशीचा रस काढा आणि त्यात मध मिसळा. आता ते किमान 6 महिने रोज प्या. कोणत्याही उपचाराशिवाय मूत्रपिंडातून खडे निघून जातात.

कॅन्सरसारख्या भयंकर आजारापासून मुक्ती मिळवा-

तुळशीतील अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांमुळे ती तंबाखूमुळे होणाऱ्या स्तनाचा कर्करोग आणि तोंडाच्या कर्करोगापासून आराम देते. दररोज तुळस चघळल्याने शरीरात कर्करोगाच्या पेशी वाढण्यास प्रतिबंध होतो.

धूम्रपान सोडण्यास उपयुक्त –

तुळशीमध्ये तणावविरोधी घटक असतात, जे धूम्रपान सोडण्यासही मदत करतात. तणाव कमी करून, सिगारेट ओढण्याची इच्छा कमी होते, ज्यामुळे तुम्ही सहजपणे धूम्रपान सोडू शकता. सिगारेट ओढण्याची इच्छा होताच तुळशीची काही पाने घ्या आणि ती चघळायला सुरुवात करा, तुमची इच्छा काही वेळातच नाहीशी होईल. याशिवाय तुळशी चावण्याचा आणखी एक फायदा आहे, इतकी वर्षे धुम्रपान केल्यामुळे शरीराला झालेले नुकसान तुळशीच्या सेवनाने भरून निघते.

प्रतिकारशक्ती वाढवा –

तुळशीमुळे शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढते त्यामुळे सर्दी, खोकला, फ्लू, विषाणूजन्य रोग शरीरात आपला प्रभाव दाखवू शकत नाहीत. थंडी आणि पावसाळ्याच्या दिवसात तुळस मिसळून चहा पिणे खूप फायदेशीर आहे. आजूबाजूला होणाऱ्या प्रत्येक आजारापासून तुमचे रक्षण होईल.

वेदना दूर करा –

तुळशीची पाने कोणत्याही कारणामुळे होणारी डोकेदुखी दूर करू शकतात. तुळशीमध्ये वेदना कमी करणारे घटक असतात, जे खाल्ल्याने तुम्हाला सर्व प्रकारच्या वेदनांपासून मोठ्या प्रमाणात आराम मिळेल. कसे वापरावे – एका भांड्यात पाणी घ्या, त्यात तुळशीची पाने घाला, आता उकळवा. ते थोडे थंड होऊ द्या, त्यात एक टॉवेल भिजवा, तो पिळून घ्या आणि आपल्या डोक्याभोवती बांधा. डोकेदुखी लवकरच निघून जाईल. याशिवाय तुळशीच्या पानांच्या जागी तुळशीचे तेलही घालू शकता.

अतिसार आणि उलट्या दूर करा –

तुळशीमुळे ही समस्याही सहज सुटते. जुलाब झाल्यास तुळशीची काही पाने बारीक करून त्यात मध आणि जिरे पूड मिसळा.आता दर 2 तासांनी रुग्णाला द्या. तुम्हाला खूप आराम मिळेल. याशिवाय उलट्या होत असल्यास तुळशीचा रस आल्याचा रस आणि छोटी वेलची पावडर मिसळून प्यावे.

इतर फायदे

• जर तुम्हाला दम्याचा त्रास असेल तर तुळशीची पाने काळ्या मीठात मिसळा आणि नंतर चघळत राहा.
• कुष्ठरोगासारखे आजारही तुळशीने बरे होतात. तुळशीची पेस्ट लावल्याने बरा होतो.
• कानात दुखत असेल किंवा श्रवण कमी होत असेल तर तुळशीच्या रसात कापूर टाकून थोडे गरम करून कानात टाका, लवकर आराम मिळेल.
• तुळस चघळल्याने मुले आणि प्रौढ दोघांची स्मरणशक्ती सुधारते.

आणखी माहिती वाचा : How to Earn Money from Google in Marathi | Google वरून पैसे कसे कमवायचे

त्वचेसाठी तुळशीचे फायदे | Tulsi Leaves Benefits for Skin in Marathi

तुळशीमुळे त्वचेला फायदे मिळतात, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे आहेत.

• अनेक कॉस्मेटिक उत्पादने कंपन्या त्यांच्या उत्पादनांमध्ये तुळस एक घटक म्हणून वापरतात कारण त्यात अँटी-बॅक्टेरियल गुणधर्म असतात. जे त्वचेला बॅक्टेरियापासून वाचवते.
• तुळशीची पाने कोरडी किंवा रसाच्या स्वरूपात सेवन केल्याने रक्त शुद्ध होते, ज्यामुळे तुमची त्वचा चमकते आणि चमकते. याशिवाय मुरुमांची समस्याही दूर होऊन त्वचा निरोगी होते.
• बेसन आणि तुळशीची पेस्ट त्वचेवर लावल्याने काळे डाग दूर होतात. तुळशीची पाने त्वचेवर चोळल्याने काळे डागही दूर होतात.
• तुळशीची पाने मोहरीच्या तेलात काळी होईपर्यंत उकळा. नंतर ते थंड करून त्वचेवर लावा. थंड वातावरणात असे केल्याने त्वचा लगेच बरी होते.
• आयुर्वेद डॉक्टरांच्या मते, तुळशी त्वचेच्या सर्वात मोठ्या समस्या दूर करण्यास सक्षम आहे.यासाठी तुळशीची पेस्ट चेहऱ्यावर नियमित लावा.
• केसांसाठी तुळशीचे फायदे | Tulsi Leaves Benefits for Hair in Marathi

तुळस केसांसाठी देखील चांगली आहे, त्याचे अनेक फायदे आहेत जे खालीलप्रमाणे आहेत:

• केस गळण्याचे मुख्य कारण म्हणजे कोंडा आणि खाज येणे, अशा परिस्थितीत जर तुम्ही तुमच्या रोजच्या रुटीनमध्ये तुळशीच्या तेलाचे काही थेंब टाकले तर तुम्ही या समस्येपासून मुक्त होऊ शकता.
• तुळशी, हिबिस्कस आणि कडुलिंबाच्या पानांची पेस्ट लावल्याने तुमच्या मुळांना खाज सुटते आणि केस गळण्याची समस्याही दूर होते.
• रोज तुळशीच्या तेलाने मसाज केल्याने केसांना ऊर्जा मिळते.
• तुळसही खावी किंवा तुळशीचा रस प्यावा, कारण हे केसांसाठीही फायदेशीर आहे.
• तुळशीची पावडर खोबरेल तेलात मिसळून केसांच्या मुळांमध्ये मसाज करा. काही दिवसातच तुमचे केस लांब, दाट आणि चमकदार होतील.

तुळशीच्या पानांचे दुष्परिणाम  | Tulsi Leaves Side Effects

तुळशीचा एक अनोखा फायदा आहे की ते खाल्ल्याने त्याचे फारसे दुष्परिणाम होत नाहीत आणि ते तुमच्या घरात सहज लावले जाते, जे तुम्ही हवे तेव्हा वापरू शकता. परंतु काही तोटे आहेत जे खालीलप्रमाणे आहेत.

• असे आढळून आले आहे की तुळशीचे जास्त सेवन केल्याने युजेनॉलचे प्रमाण जास्त होते, ज्यामुळे मोठे नुकसान होते. हे सिगारेट इत्यादी अनेक हानिकारक गोष्टींमध्ये आढळते. यामुळे खोकताना रक्त येणे, जलद श्वास घेणे आणि लघवीमध्ये रक्त येणे यासारख्या समस्या निर्माण होतात.
• तुळशी रक्त पातळ करते म्हणून ते इतर औषधांसोबत घेऊ नये.

मला आशा आहे की तुळशीचे फायदे वाचल्यानंतर तुम्हाला त्याची उपयुक्तता समजली असेल आणि आजपासूनच त्याचा वापर सुरू कराल. तुमच्या घरात नसेल तर आजच कुठून तरी आणा आणि घरात बसवा, घरात ताजेपणा जाणवेल.