माझ्या आवडत्या खेळावर निबंध | My Favorite Sport Cricket Essay In Marathi

माझ्या आवडत्या खेळावर निबंध | My Favorite Sport Cricket Essay In Marathi| क्रिकेटचे  मुख्य नियम यावर निबंध | क्रिकेट बद्दल पूर्ण माहिती

क्रिकेट हा जगातील सर्वात प्रसिद्ध आणि भारताचा आवडता खेळ आहे. क्रिकेट ही अशी गोष्ट आहे जी लहान मुले, वडील, वृद्ध, अगदी महिला आणि मुलींनाही आवडते. क्रिकेट हा मैदानी खेळ आहे. आपल्या सर्वांना माहित आहे की माणसाला तंदुरुस्त आणि निरोगी राहण्यासाठी शारीरिक व्यायामाची आवश्यकता असते. शारीरिक व्यायामासाठी, खेळापेक्षा काहीही चांगले असू शकत नाही. या खेळांमध्ये माणसाला शारीरिक व्यायामासोबतच मेंदूचाही वापर करावा लागतो. त्यामुळे मानसिक आणि शारीरिक ऊर्जा मिळते. (My Favorite Sport Cricket Essay In Marathi)

आजच्या आधुनिक जगात मुले मोबाईल फोन, टीव्ही आणि कॉम्प्युटरमध्ये व्यस्त आहेत आणि शारीरिक हालचालींना कोणीही महत्त्व देत नाही. अशा परिस्थितीत मुलांना खेळाची उपयुक्तता सांगणे हे ज्येष्ठांचे कर्तव्य आहे. क्रिकेट हा खेळ शिस्त, जिद्द, एकाग्रता, सांघिक भावना आणि संयम यांचा खेळ आहे.

माझ्या आवडत्या खेळावर निबंध  | My Favorite Sport Cricket Essay In marathi

कालांतराने भारतात अनेक खेळ खेळले जातात, त्यातील काही आंतरराष्ट्रीय तर काही राष्ट्रीय स्तरावर खेळले जातात. क्रिकेट, व्हॉलीबॉल, फुटबॉल, हॉकी, बास्केटबॉल, बॅडमिंटन, टेनिस इत्यादी खेळ आंतरराष्ट्रीय स्तरावर खेळले जातात, तर कबड्डी, रग्बी आणि इतर अनेक खेळ भारतात राष्ट्रीय आणि प्रादेशिक स्तरावर खेळले जातात. क्रिकेट हा एक खेळ आहे ज्याने जगभरातील लोकांना आकर्षित केले आहे.

असे अनेक देश आहेत जिथे हा खेळ खेळला जात नाही, पण तिथेही आंतरराष्ट्रीय स्तरावरील क्रिकेटचे सामने मोठ्या उत्साहाने बघितले जातात.

आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट संघाच्या नावांची यादी (International Cricket team Names List)

क्रिकेटचा इतिहास (Cricket History In India)  –

असे अनेक लोक आहेत ज्यांना क्रिकेट तर आवडतेच पण ते वेडेपणाच्या मर्यादेपर्यंत आवडते. 16 व्या शतकात इंग्लंडमध्ये क्रिकेट मॅच सुरू झाली. हे प्रथम प्रिन्स एडवर्डने खेळले होते. 18व्या शतकात हा इंग्लंडचा राष्ट्रीय खेळ बनला, त्यानंतर 19व्या आणि 20व्या शतकात हा खेळ जगभर पसरू लागला. 1844 मध्ये अमेरिका आणि कॅनडा यांच्यात पहिला आंतरराष्ट्रीय एकदिवसीय क्रिकेट सामना खेळला गेला.

तर 1877 मध्ये प्रथमच आंतरराष्ट्रीय स्तरावर पाच दिवसीय कसोटी क्रिकेट सामना खेळला गेला, जो इंग्लंड आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यात होता. क्रिकेट हा फुटबॉल नंतरचा दुसरा सर्वात लोकप्रिय प्रेक्षक खेळ आहे.

जेव्हा भारत ब्रिटीशांच्या अधिपत्याखाली होता तेव्हा त्यांनीच हा खेळ भारतात आणला. ब्रिटीश राज्यकर्ते खूप हुशार होते, त्यांनी भारतातील राजे आणि नवाबांमध्ये हा खेळ आणला आणि त्यांचे लक्ष सत्तेपासून आणि त्यांच्या राज्यावरून हटवले. इंग्रजांनी राजे आणि राज्यकर्त्यांशी हा खेळ खेळला आणि त्यांना त्यात इतके गुंतवून ठेवले की त्यांचे लक्ष सत्तेवरून हटू लागले. आणि मग या गोष्टीचा फायदा ब्रिटिश राज्यकर्त्यांना झाला. यानंतर हा खेळ केवळ भारतातच नाही तर पाकिस्तान, बांगलादेश आणि आपल्या आजूबाजूच्या इतर देशांमध्येही प्रसिद्ध होऊ लागला.

हा खेळ पूर्वी भारतात सामान्य खेळाप्रमाणे खेळला जात होता, 1864 मध्ये मद्रास आणि कलकत्ता यांच्यात प्रथमच उच्चस्तरीय क्रिकेट सामना खेळला गेला, ज्याला प्रथम श्रेणी क्रिकेट असे नाव देण्यात आले.

आणखी माहिती वाचा : क्रिकेटचे मुख्य नियम | Cricket Rules in Marathi | all about Cricket in Marathi

क्रिकेट खेळाबद्दल माहिती (Cricket information)  –

क्रिकेट हा खेळ दोन संघांमध्ये खेळला जातो, प्रत्येक संघात 11 खेळाडू असतात. या खेळाचे नियम अतिशय सोपे आहेत, त्यामुळेच मुलांनाही हा खेळ खूप आवडतो आणि खेळायलाही आवडतो. क्रिकेटचा सामना एका मोठ्या मैदानात खेळला जातो, जिथे मध्यभागी एक पीच असते, ज्यावर खेळाडू खेळ खेळतात. त्याच्या दोन्ही बाजूला 3-3 स्टंप ठेवल्या जातात आणि त्याच्या वर एक गिल ठेवला जातो. सर्व प्रथम, दोन संघांमध्ये नाणेफेक होते, जो संघ नाणेफेक जिंकतो तो प्रथम फलंदाजी करायची की गोलंदाजी करायची हे ठरवते. त्यानंतर दोन खेळाडू फलंदाजीसाठी मैदान घेतात, तर एक खेळाडू गोलंदाजी करतो आणि त्या संघातील उर्वरित सदस्य क्षेत्ररक्षण करतात. (My Favorite Sport Cricket Essay In Marathi)

याशिवाय निर्णय घेण्यासाठी मैदानावर दोन एम्पायर आहेत, याशिवाय मैदानाबाहेरही तिसरे एम्पायर आहे. जेव्हा मैदानावरील दोन पंच निर्णय घेऊ शकत नाहीत तेव्हा ते संकेत देतात आणि तिसरे पंच रेकॉर्डिंग पाहून निर्णय घेतात. क्रिकेट सामन्याचे मुख्य नियम वाचण्यासाठी येथे क्लिक करा.

क्रिकेटचे प्रकार (Cricket Types) –

काळाबरोबर क्रिकेटमध्येही नवनवीन गोष्टी आल्या. आंतरराष्ट्रीय सामने दरवर्षी होतात, जे ‘इंटरनॅशनल क्रिकेट कौन्सिल’ (ICC) द्वारे आयोजित केले जातात.

सर्व संघ क्रिकेटचे नियम पाळत आहेत की नाही याचेही आयोजन आयसीसी करते. क्रिकेटमधील सर्वात मोठी स्पर्धा म्हणजे ‘वर्ल्ड कप’, जो दर चार वर्षांनी होतो. प्रत्येक खेळाडू आणि प्रेक्षक विश्वचषकाची वाट पाहत असतात. बरेच लोक नेहमीच क्रिकेटचे सामने पाहत नाहीत, पण वर्ल्ड कपमध्ये त्यांना खूप रस असतो. विश्वचषकाबाबत भारतीयांमध्ये प्रचंड उत्सुकता आहे.

कसोटी सामना :

हा पाच दिवसांचा सामना आहे, ज्यामध्ये षटकांचा निर्णय अगोदर घेतला जात नाही. हा 5 दिवसांचा सामना कोणत्याही निर्णयाशिवाय संपला जातो .

एकदिवसीय सामना :

50 षटकांचा हा सामना एक दिवस चालतो, ज्यामध्ये त्याच दिवशी खेळाचा निर्णय घेतला जातो.

20-20 क्रिकेट –

क्रिकेट हा प्रकार फार जुना नाही. तो काही काळापूर्वी आला आणि लोकांमध्ये खूप लोकप्रिय झाला. 20-20 मध्ये वीस षटकांचा सामना असतो, जो 3-4 तासांत संपतो, आजकाल त्याचा खेळाडू आणि प्रेक्षकही खूप आनंद घेतात.

इंडियन प्रीमियर लीग –

इंडियन प्रीमियर लीग 20-20 क्रिकेट सामन्यांच्या धर्तीवर सुरू झाली. यात जगभरातील खेळाडू सहभागी होतात.

हे खेळाडू भारतातील विविध राज्यांनी तयार केलेल्या संघांद्वारे निवडले जातात. त्यानंतर या 10-12 संघांमध्ये 2 महिने सामने होतात आणि अनेक टप्पे पार केल्यानंतर अंतिम सामना 2 संघांमध्ये आयोजित केला जातो. जिंकणाऱ्या संघाला मोठे बक्षीस मिळते. असे म्हटले जाते की आयपीएल हा एक असा खेळ आहे ज्याद्वारे खेळाडूंना भरपूर पैसे कमविण्याची संधी मिळते, यासोबतच संघ मालकाचे खिसेही खोलवर असतात.

आणखी माहिती वाचा :All About Chandrayaan-3 in Marathi | चंद्रयान-3 म्हणजे काय? | हेतू आणि फायदे

क्रिकेट सामन्याचा प्रत्यक्षदर्शी साक्षीदार –

क्रिकेट सामना हा एक सामना आहे जो सर्वात व्यस्त लोकांना देखील आकर्षित करतो. हा सामना भारतातील जवळपास प्रत्येक रस्त्यावर आणि परिसरात खेळला जातो. मैदान असो वा नसो, लहान मुले आणि प्रौढ, प्रामुख्याने मुले, कुठेही हा खेळ खेळू लागतात. मला वाटत नाही की भारतात असा कोणताही परिसर असेल जिथे तेथील मुलांनी क्रिकेटच्या वेळी खिडकी तोडली नसेल. देशातील महान क्रिकेटपटू या गल्ल्यांमध्ये लपून राहतात.

माझ्याबद्दल बोलायचं झालं तर सुरुवातीला मला क्रिकेट फारसं आवडलं नाही, पण माझ्या भावांना खेळताना बघून हळूहळू मी त्याकडे आकर्षित झालो. 1999 मध्ये मी पहिल्यांदा टीव्हीवर विश्वचषक सामना पाहिला, जो पाहिल्यानंतर मला हा खेळ अधिक खोलवर समजून घेता आला आणि नंतर तो माझा आवडता खेळ बनला. 2004 च्या विश्वचषकातील प्रत्येक सामना मी संपूर्णपणे पाहिला. टीव्हीवर मॅच पाहणं हा वेगळाच आनंद असतो, पण मैदानात मॅच लाईव्ह पाहणं खूप वेगळा अनुभव देतो.

हजारो लोकांच्या गर्दीत आपापल्या संघाच्या विजयाचा जयघोष करणारे दोन्ही संघांचे समर्थक आहेत. टीव्हीवर या प्रेक्षकांचा उत्साह पाहिल्यावर मलाही मैदानात बसून क्रिकेटचा सामना पाहावासा वाटायचा. माझ्या भावाने माझी ही इच्छा पूर्ण केली आणि आमच्या शहरात होणारा राज्यस्तरीय सामना पाहण्यासाठी मला नेले.

हा राज्यस्तरीय सामना असल्याने मैदानात मोठी गर्दी होती, मात्र आयोजकांनी प्रेक्षकांसाठी बसण्याची उत्तम व्यवस्था केली होती. गर्दीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी आणि सुरक्षेसाठी विशेष पोलिसांनाही पाचारण करण्यात आले होते.

आमच्याकडे मैदानावर जाण्यासाठी तिकिटे होती, त्यामुळे तिथे प्रवेश करण्यापूर्वी गर्दीतून मार्गक्रमण करून तिकीट तपासलेल्या गेटपाशी पोहोचावे लागले. सुरक्षेच्या कारणास्तव अनेक ठिकाणी मेटल डिटेक्टरही क्रीडांगणात बसवले जातात. आम्ही आत जाऊन सीटवर बसलो. हा सामना रोटरी क्लब आणि लायन क्लब यांच्यात होत आहे. प्रथम दोघांमध्ये नाणेफेक झाली, जी रोटरी क्लबने जिंकून फलंदाजीचा निर्णय घेतला. हा सामना फक्त 20 षटकांचा होता. रोटरी क्लबचे दोन खेळाडू मैदानात उतरले, त्याचवेळी लायन क्लबचे खेळाडू क्षेत्ररक्षणाची तयारी करतात. रोटरी क्लबची सुरुवात संथ होती, त्यांनी पहिल्या चार षटकांत त्यांचे दोन खेळाडू गमावले.

यानंतर आलेले खेळाडू चांगले डाव खेळण्यास सुरुवात करतात, ते विरुद्ध संघाचे चेंडू धुताना दिसतात. 10 ओव्हर्स म्हणजे अर्ध्या सामन्यानंतर स्कोअर 2 विकेटवर 90 धावा. आता लायन संघ आपल्या बाजूने फिरकी गोलंदाज आणतो.

रोटरी क्लबने फलंदाजावर मात केल्यास त्यांना एक विकेट मिळेल. सामना पुढे सरकतो आणि शेवटी रोटरी संघ 20 षटकात 5 गडी गमावून 175 धावा करू शकला. यानंतर 20 मिनिटांचा ब्रेक आहे.

ब्रेकनंतर लायन संघ फलंदाजीला आला, त्यांची सुरुवात चांगली झाली. त्यांनी अवघ्या 5 षटकांत 50 धावा केल्या. त्यानंतर रोटरी क्लबच्या संघाने त्यांच्या स्पिनरला बोलावले, त्यामुळे त्यांना २ विकेट मिळाल्या. विकेट्स गमावूनही, लायन क्लबने धावा सुरूच ठेवल्या आणि 15 षटकांत 7 विकेट गमावून 150 धावा केल्या.

या सामन्याच्या वेळी सर्वजण लायन क्लब सोबत होते, प्रत्येकाला वाटले की हा सामना लायन क्लबने जिंकला. पण ही क्रिकेटची जादू आहे, कोण जिंकेल आणि कोण हरेल हे शेवटपर्यंत सांगता येत नाही. सामन्याचे वळण कधी लागेल हे सांगता येत नाही. सामना पुढे गेला आणि 16 षटकांनंतर 155 धावा झाल्या. 17 षटकात 158 धावा. 18 चेंडूत अजून 18 धावा करायच्या होत्या, हा फार मोठा टप्पा नव्हता. लायन संघाने 18 षटकात 163 धावा केल्या. आता 12 चेंडूत 13 धावा हव्या होत्या.

19 ओवर सुरू होतात, पहिल्या 4 चेंडूत 2 धावा होतात, परंतु पुढच्या चेंडूवर खेळाडू क्लीन बोल्ड होतो. विकेट पडताच, समर्थकांच्या किंचाळण्याचा आवाज मैदानात गुंजतो, रोटरी संघाच्या निराश समर्थकांच्या चेहऱ्यावर आशेची लाट दिसू लागते. लायन संघाला अजूनही 6 चेंडूत 11 धावा करायच्या होत्या आणि त्यांचे 2 विकेट सांभाळायचे होते. 20 षटकांची सुरुवात, पहिल्या चेंडूवर एकही धाव नाही, दुसऱ्या चेंडूवर 1 धाव. तिसरा चेंडूही रिकामा गेला. चौथ्या चेंडूवर फलंदाज जोरात मारतो , प्रत्येकजण षटकाराच्या अपेक्षेने ओरडतो, पण कॅच पकडली गेली . पाचव्या चेंडूसाठी एक नवीन खेळाडू येतो, आणि तो 4 धावा मारतो.

आता शेवटचा चेंडू, शेवटची विकेट आणि 6 धावांनी हा सामना अतिशय रंजक वळणावर येतो. मी फक्त मैदानाकडे बघत बसतो, गोलंदाज गोलंदाजी करतो, बॅट्समन चेंडूला खूप जोरात मारतो, पण चेंडू क्षेत्ररक्षकाच्या हातात पडतो. मला वाटते की लायन संघ सामना हरला, परंतु नंतर मैदानावरील एम्पायर थर्ड एम्पायरच्या निर्णयाचे संकेत दिले. वास्तविक, क्षेत्ररक्षक जो झेल घेतो, त्याचा पाय सीमारेषेला स्पर्श करतो.

थर्ड एम्पायर रेकॉर्डिंगवर बारकाईने नजर टाकतो आणि नंतर खेळाडूला आउट करून सिक्स घोषित करतो. शेवटी हा सामना लायन क्लबने जिंकला. मी कोणत्याही संघाच्या बाजूने नसलो तरी अशा रोमांचक सामन्यानंतर लायन क्लब जिंकल्याचा आनंद झाला. विजेत्या संघाला बक्षीस म्हणून पैसे आणि ट्रॉफी दिली जाते. यासोबतच 30 चेंडूत 75 धावा करणाऱ्या विजेत्या संघाच्या खेळाडूला सामनावीराचा पुरस्कार दिला जातो.

आणखी माहिती वाचा :All about ISRO in Marathi | इस्रो (ISRO) बद्दल संपूर्ण माहिती | Marathi salla

भारतात क्रिकेट सामन्यांची क्रेझ –

भारतात क्रिकेट सामन्याचे महत्त्व कोणत्याही सणापेक्षा कमी नाही. कोणत्याही मॅचची फायनल असो किंवा वर्ल्ड कप, प्रत्येकजण आपापल्या टीव्हीसमोर बसतो. लोक ऑफिस, शाळा, कॉलेजमधून सुट्टी घेतात, काही वेळा या ठिकाणी सुट्टी जाहीर केली जाते. रस्ते निर्मनुष्य होतात, टीव्ही आणि रेडिओ असलेल्या दुकानांमध्ये सर्वजण जमतात. या सामन्याचा स्कोअर जाणून घेण्यासाठी प्रत्येकजण उत्सुक आहे. मुख्य म्हणजे भारत-पाकिस्तानचा सामना असेल तर संपूर्ण देशात उत्सवासारखे वातावरण असते.

सामना जिंकल्यावर सर्वजण रस्त्यावर उतरून, ढोल वाजवून, आणि फटाके फोडून आनंद साजरा करतात. विश्वचषकादरम्यान मंदिर आणि मशिदीमध्ये विशेष प्रार्थना केली जाते, लोक विजयासाठी विशेष पूजा करतात. 2011 मध्ये भारताने विश्वचषक जिंकला तेव्हा त्या ऐतिहासिक क्षणी संपूर्ण भारत जल्लोषात मग्न झाला होता. भारतातील क्रिकेट सामन्यांचे लोकांना वेड आहे, प्रामुख्याने या सामन्यातील खेळाडू सचिन तेंडुलकरची पूजा केली जाते.

भारतात क्रिकेटची क्रेझ आहे, पण जर भारत एखादा महत्त्वाचा सामना हरला, किंवा एखाद्या खेळाडूने चांगली कामगिरी केली नाही, तर लोक त्याच्याविरुद्ध खूप बोलतात. ते सोशल मीडियावर चुकीच्या गोष्टी बोलतात, रस्त्यावर उतरतात आणि पुतळे जाळतात. ही पद्धत अत्यंत चुकीची आहे. खेळ कुणाच्या विजयाचा तर कुणाच्या पराभवाचा असतो. खेळाच्या भावनेने सामने पहावेत आणि खेळावेत.

आजकाल क्रिकेट सामन्यांमध्येही भ्रष्टाचार वाढत आहे. काही लोक पैशासाठी हा खेळ खराब करत आहेत. कोणत्याही मुख्य सामन्याच्या वेळी काही बदमाश आणि भ्रष्ट लोक सामन्यात बोली लावतात आणि त्यात सर्वसामान्यांनाही सहभागी करून घेतात. हा खेळ एखाद्या खेळासारखा खेळला जावा आणि कोणाच्याही भावना दुखावल्या जाऊ नयेत यासाठी आयसीसी आणि सरकार सतत प्रयत्नशील आहे.

आणखी माहिती वाचा :